Kolesterol Diyeti

Kolesterol Nedir?

Kolesterol aslında vücudun tüm hücrelerinde bulunan ve önemli görevleri olan bir maddedir. Bu madde hormonların ve sağlığımız için gerekli olan başka bazı maddelerin yapımında kullanılır.

Kolesterol yağa benzer bir maddedir. Kanın ise, su içeriği yüksektir. Aynı yağ ve suyun karışmadığı gibi, kolesterol de kan ile tam olarak karışmaz, kan içerisinde küçük paketler halinde taşınır.

Kolesterol Fazla Olursa:

Kolesterol fazla olursa ciddi sağlık riskleri oluşturur. Damar duvarlarında birikerek plaklara ve damarların daralmasına neden olur. Buna ateroskleroz ya da damar sertliği denmektedir. Damar sertliği zaman içerisinde organa giden kana engel oluşturacağından önemli hastalıklar gelişir. Örneğin kalp damarlarının tıkanması koroner kalp hastalığına ,beyne giden damarların tıkanması da felçlere yol açar.

Damar sertliği günümüzdeki en önemli sağlık sorunlarından birisidir.

LDL Kolesterol (Kötü Kolesterol)

Arterlerde biriken kolesteroldür. Kanınızdaki LDL kolesterol miktarı arttıkça, damar sertliği riskiniz artar.

HDL Kolesterol (İyi Kolesterol)

Vücutta kolesterolü karaciğere taşır ve karaciğer kolesterolü vücuttan uzaklaştırır. HDL kolesterol düzeyinizin yüksek olması sağlığınız açısından iyidir.

Ne Yapabilirsiniz?

Eğer LDL kolesterolünüz yüksek, HDL kolesterolünüz düşük ise risklerinizi azaltmak için bazı önlemler almalısınız:

• Uygun bir diyet yapın,
• Düzenli olarak ve doktorunuzun önereceği şekilde egzersiz yapın,
• Eğer lipid düşürücü ilaç reçete edildiyse, düzenli kullanın,
• Fazla kilonuz varsa, kilo verin

Nasıl Beslenmelisiniz?

Neler Yemelisiniz ?

Doymuş yağ oranı ve kolesterol miktarı düşük besinleri tercih etmelisiniz.

• Bol taze sebze ve meyve
• Tercihen tam tahıl ürünleri
• Baklagiller
• Sınırlı miktarda kuruyemiş
• Doymamış bitkisel yağlar(zeytinyağı,ayçiçeği yağı,soya yağı,mısırözü yağı)
• Yağsız yada yağı azaltılmış süt ürünleri
• Yağsız et, derisi hariç tavuk eti
• Balık eti

Nelerden Kaçınmalısınız?

• Yağlı süt, dondurma
• Yumurta sarısı, yağlı peynir ve bunlardan yapılan yiyecekler
• Yüksek yağ içeren sosis, salam ve sucuk gibi işlenmiş etler
• Yağları ayıklanmamış etler
• Doymuş yağlar ve katı yağlar(örneğin kuyruk yağı,tereyağı,margarinler,çikolata)
• Kızartmalar

Besinlerinizi Hazırlarken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

• Pişirdiğiniz et yemeklerinin mümkünse yağını süzerek azaltın.
• Eti yağda terbiye etmeyin.
• Pişirmeden önce etin görünen yağlarını ve kümes hayvanlarının derisini ayırın.
• Fazla yağ içeren besinleri daha küçük, az yağ içeren besinleri daha büyük porsiyonlarda servis yapın.
• Yumurta sarısı kullanmaktan kaçının.
• Kızartma yerine haşlama ve ızgarada pişirmeyi tercih edin.
• Sebzeleri pişirirken çok az bitkisel yağ kullanın ,dört kişilik öğün için 1- 2 tatlı kaşığı yağ yeterlidir. Düşük ısıda ve kapağı sıkı bir şekilde pişirin.
• Renk vermek ya da sote etmek için bitkisel yağlar kullanın, tavada değil fırında kızartın.

Prof.Dr.Ayşin ÖGE